Tết Ta, Tết Tây
Nói đến tết , người mình thường nghĩ đến tết Ta tức là tết âm lịch . Người phương Tây chỉ có tết dương lịch . Lần hưởng cái tết Ta đầu tiên của tôi ở Ottawa vẫn cảm thấy một cái gì đó thiêng liêng , háo hức và rạo rực lắm . Chỉ tiếc là thời gian đó, người Việt ở đây đếm được trên đầu ngón tay. Hiếm khi gặp “ tóc đen” ở nơi công cộng ! Ồ mà có gặp , gặp ở lớp học tiếng Anh . Nơi đó là nơi hội tụ của những ngừoi đang học ngôn ngữ nơi mình đến định cư ! Tóc đen nhưng chưa chắc đã là người Việt ! Vẫn biết thế nhưng cứ thấy một ông hay bà tóc đen giữa chốn tóc vàng thì mừng húm , tìm cách len đến trao nhau nụ cười . Thỉnh thoảng trúng, lắm khi trựơt ! Hai bên cùng không hiểu nhau nói gì vì người đối diện mình trông hao hao giống mình nhưng không phải là người Việt . Thế rồi đôi bên nhìn nhau nhoẻn miệng cười và nói chuyện bằng ngôn ngữ khác ! Dĩ nhiên , ở xứ sở này thì xổ tiếng Anh là thượng sách ! Khốn nỗi, cả hai bên đều đang học lớp i tờ nên trao đổi câu được câu chăng còn phần lớn nói bằng tay ( Thứ ngôn ngữ mà không đủ từ diễn tả , phải ra hiệu bằng hành động múa chân múa tay cho dễ hiểu được chúng tôi gọi là nói chuyện bằng tay) . Tuy không hiểu nhau nhưng cần gì hiểu ! Có một chút Á là đã đủ hiểu nhau rồi ! Đã thấy ấm lòng nơi đất lạ .
Giữa lúc cảm thấy mình hết sức bơ vơ theo kiểu : “ Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn” thì thành phố Ottawa tổ chức tết âm lịch cho người Á ! Tuyết rơi , trời lạnh , gió buốt mà chúng tôi cũng đón xe bus đi tham dự ! Lại diện áo dài nữa chứ ! Đến nơi , gặp đa số tóc đen ( dĩ nhiên) đã thấy lòng khấp khởi nhưng khi chào tiếng Việt để làm quen thì đáp lai là những nụ cười thông cảm và ấp úng, ngượng ngùng thốt chẳng lên lời bằng tiếng Anh !
Hội trường đông kín người , có thức ăn thức uống nhưng bụng dạ nào muốn ăn ? Cạnh đó, mấy tiểu thư đóng bộ áo dài trắng mong manh như nữ sinh nên cảm nhận thấy cái giá lạnh tê tái từ trong lòng cả về nghĩa bóng lẫn nghĩa đen! Rất may, nhờ có tà áo dài giữa chốn ba quân mà một anh trong ban tổ chức nhận được đồng hương . Anh tới thăm hỏi vài câu rồi tận tình ưu ái dẫn mấy đứa Ngố chúng tôi tới một cái bàn . Anh chỉ dẫn cách thức và nói chúng tôi tự nhiên lấy thức ăn cho mình . Anh rất bận nên sau đó anh lại phải vào trong làm việc sau khi chúc tết chúng tôi . Anh còn hứa, nếu xong việc, có thời gian rảnh anh sẽ quay lại nhưng rồi chúng tôi cũng chỉ gặp lại anh thoáng qua khi anh giúp người này, người kia ... Thật sơ xuất, chúng tôi đã quên nhìn bảng tên anh đeo trên ngực . Thấy có người mình trong ban tổ chức thì tự nhiên cả mấy đứa cảm thấy bớt lạc lõng. Thấy vui hơn và ở lại theo dõi mọi tiết mục tới tan buổi tiệc . Chưa hết, đến tối lại còn đi nghe ca sỹ Chế Linh từ Toronto lên Ottawa hát cho bà con người Việt thủ đô nghe . Chế Linh hát hay tuyệt . Tôi mê (giọng hát) Chế Linh từ khi còn bơ vơ ở Hồng Kông! Các buổi tối đi làm về thường tụ tập nhau nghe... Nhạc vàng cho đỡ... buồn trong thời gian chờ sắp xếp chuyến bay! Nghe giọng anh đầy sầu khổ đến rơi nước mắt trong các băng nhạc đã hay nhưng khi nhìn tận mắt phong cách biểu diễn tuyệt vời và cách giao lưu với đồng hương thấy anh gần gũi, bình dị làm sao . Trời rất lạnh vì hôm đó bão tuyết và đêm đã khuya mà nghe nói hát xong ở Ottawa , Chế Linh lại đến Montreal hát nữa .
Sáng mồng một tết , tôi nhận được điện thoại của người bạn gọi từ Montreal đến chúc tết . Hai bên cung nhau tả oán, chia sẻ nỗi buồn xứ lạ xong , anh bạn đọc cho tôi bài thơ " KỶ NIỆM VỀ TRONG ĐÊM NAY " mà anh nói do một người bạn gửi cho . Bài thơ ấy tôi còn giữ . Có điều bạn tôi không biết tên tác giả . Bài thơ thấm thía, cảm động như tình người lúc xa quê. Mùa xuân nơi đây tuyết trắng , cành khô như ý thơ diễn tả nhưng tôi cũng xin tặng bạn đọc một cành đào Ottawa phủ đầy tuyết để tìm lại một chút hương quê.
( Rất tiếc không có những ảnh chụp về... Cái thuở ban đầu tết xuân năm ấy! Lúc đó, máy ảnh rất cồng kềnh nên áo dài mỏng mảnh chẳng thể khuân được nó để lưu lại vài Pô kỷ niệm!)
KỶ NIỆM VỀ TRONG ĐÊM NAY
Xuân canh thân 1980
Mùa xuân về khung trời Bắc Mỹ
Giữa vùng tuyết trắng toàn cành cây trơ
Không đoá mai vàng không bông đào nở
Lúc xuân về ta cảm thấy bơ vơ
Mùa xuân về trên Canada
Tuyết rơi đầy nhuộm trắng không gian
Thiêú cánh én xuân tình vẫn thiếu
Tận đáy hồn thương nhớ cứ mang mang
Mùa xuân về phố Montreal
Trời giá băng tê buốt thịt da
Ta bắt nhớ những ngày xưa cũ
Đón xuân nồng trên quê hương ta
Ôi chua xót mùa xuân lưu vong
Nuối tiếc buồn đau đi vào lòng
Ở đây không có người thôn nữ
Rước xuân hồng vào mắt nhung trong
Mùa xuân về không có lá xanh
Không tiếng chim líu lo trên cành
Thiếu sắc hoa tươi thiếu màu áo tím
Xuân tình xuân ý như mong manh
Em nhớ quê mình xuân trước không ?
Trên luống cải xanh có đôi bướm hồng
Em bảo mùa xuân mùa hẹn ước
Bướm cũng tìm nhau kết vợ chồng
Em nhớ quê mình xuân trước đây
Có lũ học trò tay trong tay
Tíu tít vui cười khoe áo mới
Hồn xuân bừng sống tuổi thơ ngây
Và cũng quê mình đêm xuân xưa
Anh đem pháo đốt đón giao thừa
Em còn ngơ ngẩn chờ năm mới
Và hỏi anh rằng xuân đến chưa ?
Bao kỷ niệm về trong đêm nay
Tìm thơ ngọn bút đã hao gầy
Xuân ơi thi cảm còn hay hết ?
Lặng lẽ ngoài kia tuyết vẫn bay.
