Con Hay Cháu

Từ nhỏ tới giờ tôi ...nhiễm thói quen hiểu từ CON dành cho bậc sinh thành gọi những đứa trẻ do chính họ sinh ra và đó cũng là cách đáp lại của những người con đối với cha mẹ mình. Ngoại trừ một số nhỏ  không đáng kể phá lệ dành xưng hô con cho cả những người không phải là con hoặc rể, dâu, con nuôi... Nhưng phần lớn những cư dân nơi tôi đã sống và làm việc vẫn sử dụng từ phân biệt rõ ràng giữa cháu và con.

Từ Cháu được dùng rất rộng rãi dành cho những người thuộc  thế hệ sau trong gia đình hoặc ngoài xã hội chứ không nằm trong phạm vi nhỏ hẹp như từ Con.

Qua kính SOI trên mạng XH, tôi thấy từ Con bây giờ có vẻ bị lạm dụng? Tôi dùng từ này có quá đáng không? Hình như từ Con lấn át cả từ Cháu? Nếu như tôi không lầm thì đã có từ Con Con ( con của con để ám chỉ cháu mình? Và theo đà đó thì có lẽ Con-Con Con sẽ là chắt?). Theo tôi hiểu thì Con con là một cách nói gọi ngập yêu thương dành cho cháu của mình khác hẳn chỉ dùng một từ Con duy nhất để gọi Cháu?

Tiếng Việt trong lĩnh vực xưng hô rất rõ ràng về sự phân biệt rành mạch quan hệ huyết thống gia đình như cháu nội, cháu ngoại ...không như tiếng Anh chỉ biết, cô, cậu này là cháu của ông bà kia! Còn muốn biết nội hay ngoại thì cần hỏi tiếp! Hoặc cậu, dì là em của mẹ đối với cô, chú là em của cha... Chưa kể , sự tách bạch các thế hệ khác nhau giữa cháu, chắt chút, chít...nữa chứ! Nếu ta gọi cháu là con thì con của cháu sẽ gọi là gì? Cũng là Con chăng?

Thế nên tôi cứ mãi băn khoăn về cách dùng từ Con thay Cháu!

Thập niên 80, khi tôi đang  toát mồ hôi vật lộn với những từ : " What is your name?"  trong trường học tiếng Anh , tôi quen biết khá nhiều đồng hương cả Bắc, Trung, Nam và rất ngỡ ngàng khi phần lớn người Nam đã dùng từ Con khi xưng hô với những người thuộc thế hệ sau! Rất lạ lẫm nhưng  tôi cũng hiểu thói quen lâu đời khác biệt từng vùng ! Riêng tôi, chưa bao giờ tôi có thể áp dụng cách sử dụng từ Con thay Cháu nên rất khó đáp lại khi có người xưng con với tôi! Tôi bảo thủ quá chăng? Bạn thì sao?