Học Tiếng Hoa Ở Hong Kong

Sau vài tuần chỉ làm công việc... vật vã nôn thì Ông thuyền trưởng người Hải phòng cũng đưa được chúng tôi đến Bắc Hải Trung Quốc! Đây là con thuyền thứ hai đã đưa chúng tôi đến Hong Kong sau khi bị chủ thuyền cũ lừa khi vừa chớm đặt chân lên TQ khiến cả thuyền tan tác mỗi người một ngả! Nếu tôi không lầm thì đa số những người đi cùng chúng tôi từ Hạ long đã chọn dừng chân tại TQ! Gia đình tôi và 3 người trẻ tuổi khác cùng thuyền cũ chấp nhận mạo hiểm đã gom góp hết số vàng còn lại mua chỗ ở thuyền thứ hai đi tiếp! Tôi đứng trên bờ  ngước nhìn những người ở lại bước lên con tàu an toàn , đồ sộ, bóng loáng của TQ đưa họ đi đảo Hải nam mà không khỏi chạnh lòng so sánh với những chiếc thuyền buồm cũ kỹ mỏng manh đậu quanh đó sẽ đưa những người như chúng tôi  tới Hong Kong!

Những người ở lại phần lớn không còn đủ tiền đi tiếp nhưng cũng có người quá sợ sau vài tuần lênh đênh trên biển với hiểm nguy rình rập! Họ không thể quên chỉ vài ngày trước  gặp cơn giông lớn, thuyền neo gần đảo Ngọc bị sóng nhồi đập dữ dội vào những tảng đá lớn sát bờ! Gió to, thủy thủ cố gắng quăng neo ra xa hơn mà không thể! Tất cả những trai tráng trên thuyền đã nhảy xuống biển ghìm giữ hai bên mạn thuyền cố đẩy xa bờ nhưng sức người có hạn! Trên thuyền, các bà, các mẹ thắp hương kêu xin trời phật phù hộ! Những người mẹ trẻ nước mắt tuôn rơi ôm chặt đứa con nhỏ vào lòng che chở! Giữa giờ tuyệt vọng khi màn đêm chuẩn bị buông xuống mà gió bão vẫn chẳng ngừng thì những người lính biên phòng trên núi Ngọc ( Móng cái) đã cho mượn một chiếc mủng . Mấy thanh niên trai tráng của thuyền đặt neo lên đó. Họ chèo ra xa bờ rồi thả neo! Thuyền được kéo ra không va đập vào đá nữa! Mọi người rơi nước mắt vì mừng đã thoát khỏi cái chết trong gang tấc! Khi giông bão  tan, bình minh ló dạng chào ngày mới xua tan màn đêm ảm đạm nhưng nỗi sợ còn đọng lại không bao giờ tan! Xin cảm ơn tình người của những người lính biên phòng núi Ngọc đã cứu con thuyền khỏi bị tan vỡ! Nếu như không có sự giúp đỡ đó, có thể số phận gần 200 con người đã đi vào lòng biển?

Riêng tôi cũng như cả gia đình đã xác định đích đến phải là Hong Kong dù không biết con đường dài phía trước còn bao hiểm nguy rình rập? Thà dấn bước còn hơn mắc kẹt lại xứ sở TQ xa lạ không thuộc về mình! Vẫn xác định đường đi sẽ còn nhiều chông gai hơn! Có mơ chúng tôi cũng không dám ước cuộc hành trình tiếp trên con thuyền thứ hai lại êm ả dễ ràng như gặp phép mầu may mắn ngoài sức tưởng tượng ngoại trừ một cơn bão!

Khi đã đặt chân vào địa phận TQ thì thuyền được... Đi bằng máy chứ không phụ thuộc vào sức gió đẩy cánh buồm! Các ngư dân địa phương đã tranh thủ kiếm tiền bằng cách buộc thuyền buồm của chúng tôi  vào tàu của họ rồi lặng lẽ kéo trong đêm nên các thuyền buồm đã vượt nhanh như sức ... máy! Tuy nhiên , chúng tôi còn gặp một cơn bão lớn hơn cơn giông ở núi Ngọc ! Cũng phải trải qua mấy giờ mưa to gió lớn, thuyền tròng trành nghiêng ngả nhưng nhưng tàu kéo đã cho mượn neo chắc chắn cộng thêm con trai ông chủ thuyền ( cậu này 17 tuổi) kiểm soát mọi người nghiêm ngặt bằng cách bắt mọi người không được nhốn nháo, ai ngồi yên chỗ đó! Cậu lăm lăm con dao trên tay dọa " xin tí huyết" nếu ai trái qui định! Lúc đó, tôi ở trên mui thuyền nằm bẹp xuống không dám cử động mặc gió to , mưa lớn tuôn xối xả vào người! Hãi hùng nhìn ông chủ thuyền và tất cả thanh niên trai tráng cố hết sức hạ buồm trong gió giật! Hạ được buồm xuống, con thuyền êm ả hơn và mưa gió cũng nhẹ dần! Sau sự cố này, con thuyến tiếp tục ngày nghỉ, đêm đi không ngừng nên khi ánh dương vừa bừng sáng, mọi người thức dậy dụi mắt mãi mà không tin khi thấy những tòa nhà chọc trời của Hong Kong hiện ra mờ mờ trong làn sương bao phủ!

Nếu như người chủ thuyền thứ nhất của chúng tôi tồi tệ bao nhiêu thì người chủ thuyền thứ hai lại tử tế và biết nhìn xa trông rộng bấy nhiêu! Xin cảm ơn ông C S S.

Thứ nhất, tất cả số tiền dùng để trả tàu kéo , mua thực phẩm... Ông dùng nguồn tiền đã thu từ khi mọi người thỏa thuận mua chỗ đi chứ không cầm cái mũ chìa ra trước từng gia đình để ép buộc mọi người móc túi thêm vàng bỏ vào như chủ thuyền cũ!

Thứ hai ông chuẩn bị lương thực, thực phẩm dồi dào cho tất cả mọi người trên thuyền! Mỗi khi thuyền cập bến để tu bổ, hàn gắn vết nứt, vỡ trên thuyền thì ông lại cử người lên bờ mua thêm thực phẩm! Thanh niên trai tráng lấy nước ngọt đổ đầy can, khoang chứa dự trữ! Những người không có nhiệm vụ thoải mái vác chăn chiếu lên bãi biển...Tắm nắng! " Dân số" con thuyền này tổng cộng 168 người!

 Thứ ba, khi biết những người bị lừa ở thuyền khác hỏi ông cho đi tiếp thì ông tính tiền với giá vừa phải, không chèn ép! Ông không tham lam nên thuyền của ông từ khi xuất phát đã rất rộng rãi, nhiều chỗ thừa vì khởi điểm thuyền buồm chạy nương nhờ sức gió nên ông muốn  thuyền nhẹ. Bây giờ, ông thuê tàu kéo nên ông có thể tận dụng những khoảng trống đó! Ông rất hào phóng khi thuê tàu kéo nên họ đã làm việc cho ông tận tình, đến nơi đến chốn!

Thứ tư, khi vào đến Hong Kong, nghĩa là mọi việc hoàn thành như thỏa thuận với mọi người từ lúc ban đầu( đưa người cập bến Hong Kong)! Ông đã chu toàn nhiệm vụ của mình một cách xuất sắc! Ông không còn phải chịu trách nhiệm về an nguy của mọi người như còn dưới thuyền, ông vẫn không quên công sức những người đã sát cánh cùng ông! Ông đã tặng tất cả những thủy thủ, cấp dưỡng... từng góp công với thuyền mỗi người một cái nhẫn 2 chỉ vàng! Rất tiếc, tất cả chúng tôi đều đã mất liên lạc với nhau sau khi đến Hong Kong! Có thể vì ai cũng lao vào đi làm để kiếm tiền cho đến ngày lên máy bay nên không còn thời gian gặp và nói chuyện với nhau?

Duy  cái khoản cử người đi mua thực phẩm trên bờ thì thực sự đến giờ tôi vẫn không hiểu? Tại con thuyền này có tới trên 90% người đi biết tiếng Hoa ( trừ gia đình tôi và 2 người khác) ! Trẻ em, người già chiếm khoảng trên dưới 15% còn lại toàn người trẻ và vài trung niên! Cũng xin thưa là số nữ nhi ở độ tuổi "cập kê" là lực lượng áp đảo "dân số" trên thuyền!

90% người ở thuyền biết tiếng Hoa nhưng khi cử người đi mua thực phẩm, ông lại chọn chị Minh và tôi! Chị Minh cỡ khoảng trên dưới 40 tuổi , người Hải phòng! Là người Việt 100% nên chị sành sỏi tiếng Việt và...Mù tiếng Hoa,  như tôi!

Vậy mà ông lại cử chị và tôi lên chợ địa phương mua thực phẩm!?

Đi cùng chị nhưng sự thực tôi chỉ là người theo hộ tống chị mà thôi! Mua gì, bao nhiêu và tiền, chị được ông giao trực tiếp ! Tôi không bao giờ tò mò hỏi chị về chuyện đó! Tôi cứ lẽo đẽo theo chị để chị sai phái! Mua xong, trả thêm chút tiền để người bán gánh xuống tận thuyền!

Đến chợ, tôi đã " lác mắt" nghe chị "Xổ" tiếng Hoa...như gió ! Cố gắng nhớ lời chị nói về thuyền kể lại ai cũng cười bò lăn! Chỉ vào gánh khoai lang, chị cao giọng hỏi " Kỷ tố xìn?" ( Bao nhiêu tiền) . Người bán nói giá, chị không hiểu hoặc chỉ hiểu lờ mờ nên đáp lại bằng cách đưa ra vài tờ mà chị ước lượng ít hơn giá trị hàng hóa! Người bán lắc đầu thì chị lại xỉa thêm vài đồng nhỏ giọt ! Tới lúc người bán tỏ ý lưỡng lự hoặc gần hài lòng thì chị nói liến thoắng :" Nỉ hẩu, nỉ hẩu hẩu ! Tố chề, tố chề "( Bạn tốt, bạn tốt! Cảm ơn ,cảm ơn)! Mua bán ú ớ vậy mà thường lại được giá hời !Hai chị em cứ la cà, giao thiệp hết hàng khoai sang hàng thịt, cá, rau... Tới lúc một "chàng" trong trang phục giống như bảo vệ tiến đến chỗ hai chị em nói một tràng tiếng Hoa thực thụ làm tôi ngớ ra thì chị dõng dạc : " Thồng chi à, ngổ mải phán xì xực chúc"! ( Đồng chí ơi, tôi mua khoai lang ăn cháo")! Sau đó, "Thồng chi" cứ lẽo đẽo đi theo hai chị em khắp chợ trong quá trình mua sắm! Rồi "thồng chi" còn có nhã ý gọi mấy người bán gánh hàng tháp tùng hai chị em về thuyền khỏi phải chi thêm một khoản tiền chuyên chở! Trên đường về , chị Minh bảo tôi : " Em có biết tại sao nó theo hai chị em mình về tận thuyền không? Nó sợ hai chị em mình trốn ở lại đây ! Có cho tiền chị em mình cũng không thèm ở lại"!

Đến Hong Kong, chúng tôi vội vàng chuyển cách gọi  " Thồng chi" ( Đồng chí) dành cho nhân viên công quyền sang thành A- Sề ( Sir) ! Rút kinh nghiệm ở TQ , tôi lao vào học tiếng Hoa ngay trong thời gian gần 3  tuần làm thủ tục giấy tờ định cư! Học điều hay thì ít mà học điều dở nhiều hơn! Vì cứ thấy ai biết tiếng Hoa có vẻ thân thiện là tôi lân la làm quen để học! Chính vì nhiều "Thầy" mà tôi mới phát hiện ra những điều họ dạy có mức độ tin cậy không hoàn toàn! Mình nghiêm túc học nhưng nhiều người lại đùa cợt không có thiện chí! Không riêng tôi mà hầu như tất cả những người "mù" tiếng như tôi đều chịu cảnh này nên rỉ tai nhau cố gắng tránh gặp sai lầm! Ví dụ,  tối nào trước giờ đi ngủ, cảnh sát quản lý cũng vào điểm danh số người trong phòng! Phòng tôi cả mấy chị em đều không biết tiếng Hoa mà giường tôi nằm là giường tầng! Tôi nằm tầng trên, tầng dưới là cô em ! Cảnh sát hỏi : " Kỷ tố Nhằn"? ( Bao nhiêu người)? Lẽ ra, chúng tôi phải trả lời : " Lưởng cô" ( hai người) thì "Thày" dạy : " Lưởng cô pun" ( hai người rưỡi)! Được cái,  cảnh sát cũng hiểu và thông cảm nên thường họ cười và chỉnh sửa cho mình nhưng cái "thằng" dạy mình thì sung sướng đi rêu rao cho mọi người biết để cười nhạo! Hay có trường hợp một chị phải đưa con đến bệnh viện . Lẽ ra, họ cần dạy chị nói :" Ngổ mổ sếch cỏong, mổ sếch théng" (Tôi Không biết nói, không hiểu)  để họ gọi ngay thông dịch thì "Thày" dạy chị : " Sếch théng mổ cỏong, sếch coỏng mổ théng" ! ( Tôi hiểu (nhưng) không (muốn) trả lời, biết nói (nhưng )không ( muốn) nghe)!

Vừa ổn định chỗ ở xong xuôi trong khoảng thời gian chờ các nước gọi phỏng vấn, tôi đã vội vã lao đi kiếm việc làm! Chữ không biết, tiếng thì mới học được gần 3 tuần theo kiểu cợt nhả như đã đề cập trên thì làm sao kiếm việc đây? Theo chân những người biết tiếng Hoa đi xin việc thì họ được nhận, mình lủi thủi leo lên xe buýt về tay trắng! Cố gắng học một vài từ có thể ấp úng nói được nhưng không hiểu ý người phỏng vấn hỏi gì ! Cuối cùng nhờ cô bạn nhỏ 16 tuổi đi xin việc làm cùng với điều kiện : " Nếu phỏng vấn chị được nhận làm mà em không được nhận thì em phải đồng ý cho chị làm! Nếu ngược lại, em phải từ chối để cùng chị đi phỏng vấn chỗ khác tới khi chị được nhận làm "! Dĩ nhiên, cô bé đồng ý một cách vui vẻ vì cô biết, với "Sức" nói, hiểu tiếng Hoa của tôi thì chỉ được trả mức lương thấp nhất khoảng  28 đồng Hong Kong/ ngày! Còn cô , cô chỉ gật đầu với mức lương cao gấp đôi trở lên mà việc làm ở Hong Kong thời gian đó nhiều nhan nhản! Họ cần lao động như hạn hán chờ mưa! Thế nên, cô vui vẻ dặn : " Khi phỏng vấn, em đụng vào tay chị thì chị nói " Hày" (được, đồng ý...) còn em đá vào chân chị thì chị nói " Mổ" ( không)! Vậy mà cũng được nhận vào làm công việc gấp những chiếc áo lót đăng ten cho vào hộp nhỏ! Chịu khó "kéo cày" đến tận khi phỏng vấn đi Canada xong xuôi , phải chuyển chỗ đến nơi chờ chuyến bay mới bỏ việc này vì quá xa nơi cũ ! Mà đã chịu yên đâu! Lần này đã có  " kinh nghiệm" làm việc nên chạy loanh quanh cũng xin được việc ở xưởng lắp ráp búp bê! Làm đến sát ngày bước lên máy bay rời Hong Kong sang xứ sở băng tuyết cách VN nửa quả địa cầu!

Vừa đặt chân lên " Đất lạnh Tình nồng" vài ngày còn đang đợi khóa học tiếng Anh! Mấy chị em rủ nhau đi chợ ngoài trời gần nhà - Chợ Byward Market dù chưa có một từ tiếng Anh... " bỏ túi"! Gặp bác đồng hương cũng đi chợ mua hàng! Chúng tôi biết bác vì bác từng là lái xe chạy tuyến Hòn gai- Đông triều ngang qua nhà tôi ngày xưa! Bác tới đây trước chúng tôi vài tuần! Khi mấy chị em băn khoăn hỏi bác cách thức mua bán , giao thiệp... Bác cười : " Dễ lắm, ở đây chỉ cần biết nói :"How much? Là đủ các cháu ạ"!!!

Đã 43 năm trôi!